Авогадро заңы. Молярлық көлем
Химия
Сынып:
8-сынып
Бөлім:
Стехиометриялық есептеулер
Тақырып:
Авогадро заңы. Молярлық көлем
26.10.2019
1181
20
| Оқу мақсаттары | 8.2.3.6 Авогадро заңын білу және қалыпты, стандартты жағдайлардағы газдар көлемін есептеуде молярлық көлемді қолдану. |
| Сабақ мақсаттары | <table class="table table-bordered" style="font-size: 1.4rem;"><tbody><tr><td><p style="text-align: left; ">Барлық оқушылар:</p><p style="text-align: left; ">Молярлық көлемнің мәнін анықтай алады. </p><p style="text-align: left; ">Қалыпты және стандартты жағдайларды анықтай алады.</p><p style="text-align: left; ">Авогадро заңының қалай оқылуын біледі.</p></td></tr><tr><td><p style="text-align: left;">Оқушылардың басым бөлігі:</p><p style="text-align: left; ">Формулаға қарап есептер шығара алады.</p></td></tr><tr><td><p style="text-align: left;">Кейбір оқушылар:</p><p style="text-align: left; ">Авогадро заңына сүйеніп күрделігі жоғары есептер құрастырып шығарады.</p></td></tr></tbody></table> |
| Ойлау дағдыларының деңгейі | Білу, түсіну, қолдану. |
| Бағалау критерийі | Авогадро заңын білу және қалыпты және стандартты жағдайдалдағы газдар көлемін есептеуде молярлық көлемді қолдану. |
| Ойлау дағдыларының деңгейі | <p></p><table class="table table-bordered"><tbody><tr><td style="text-align: left;"><p>Оқушылар орындай алады:</p><p>Кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайда алатын көлемі молярлық көлем екенін сандық мәні 22,4 л болатынын, бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде молекула сандары бірдей болатыны Авогадро заңы екенін біледі.</p></td></tr><tr><td style="text-align: left;"><p>Негізгі сөздер мен тіркестер:</p><p>Қалыпты, стандартты жағдай, Авогадро саны, Авогадро заңы, молярлық көлем.</p></td></tr><tr><td style="text-align: left;"><p>Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік тіркестер:</p><p>Авогадро заңы қалай оқылады? Қалыпты жағдайдағы газдардың молярлық массасы мен тығыздығын есептей алады. Кез келген газдың ... қалыпты жағдайда алатын көлемі ... деп аталады. </p></td></tr></tbody></table><p><br></p> |
| Құндылықтарға баулу | Еңбек және шығармашылық ынтымақтастық, өмір бойы білім алу. |
| Пәнаралық байланыс | Физика, математика. |
| Алдыңғы білім | 7.1.1.4 бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан қатты, сұйық, газ тәріздес заттардың құрылымын түсіндіру. |
Сабақ барысы
| Сабақ кезеңдері | Жоспарланған іс-әрекет | Ресурстар |
|---|---|---|
|
Басы, ортасы, аяғы (40 минут) |
<p>Ұйымдастыру кезеңі:</p><p>Оқушылармен сәлемдесіп, түгелдеп бүгінгі болатын сабақта төрт топқа бөлінеді.</p><p>Топ ережесін сақтай отырып, сабақтарына сәттілік тілейді.</p><p>Үй тапсырмасын сұрау</p><p>«Кім жылдам?» әдісі</p><p>1. Зат мөшерінің өлшемі?</p><p>2. Молярлық масса дегеніміз?</p><p>3. Авогадро саны нені көрсетеді?</p><p>4. «Моль» дегеніміз не?</p><p>5. Мr мен М арасындағы айырмашылық?</p><p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_2.JPG" style="width: 300px; height: 224px;"><br></p><p>«Мозайка» әдісі</p><p>А) Төменде хлорсутектің, азот, күкірт және фосфор қышқылдарының молекулаларының модельдері берілген. Олардың формулаларын жазып, мольдік массаларын есептеңдер.</p><p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_51.JPG" style="width: 350px; height: 190px;"><br></p><p>Дескриптор</p><p>- формуланы анықтайды; </p><p><span style="font-size: 1.4rem;">- қосылыстардың мольдік массаларын есептейді.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Қалыптастырушы бағалау.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Түрі: топтар бір-бірін бағалау.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Миға шабуыл әдісі бойынша жаңа сабақты ашу мақсатында мына сұрақтар койылады.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">1. Қандай газдарды білесіңдер?</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">2. Тығыздық деген не?</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">3. Көлем дегеніміз не?</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">«Борт журналы» әдісі бойынша оқушыларға қима қағаздар таратылады.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Жаңа сабақ мұғалім түсіндірмесі Химиялық заттардың кейбіреулері газ күйінде болады, мысалы Н2, О2, Cl2, N2, т.б.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Күрделі заттарда газ күйінде бола алады: CO2, SO2, CH4, HCl, H2S т.б.</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Газдардың тығыздықтары бойынша олардың 1 молінің алатын көлемін есептейік. mm p=----; г/л V=----;г/л Vm=22,4 л/моль. Vp</span><br></p><p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_52.JPG" style="width: 450px; height: 170px;"><br></p><p>Қалыпты жағдайда (қ.ж.), яғни 0 С температурада, 1 атмосфералық қысымда (101,325 кПа) кез келген газдың бір молі 22,4 л көлем алады. Оны молярлық көлем деп атайды.</p><p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_53.JPG" style="width: 250px; height: 193px;"><br></p><p>Осы есептеулерден көрініп тұрғандай 1 моль газдың көлемі шамамен бірдей екен, оның сандық мәні 22,4 л. Молярлық көлем (Vm) t-0°C, p-1атм-101,3 кПа, жағдайында анықталған, бұл қалыпты жағдай (қ.ж.) деп аталады. Стандартты жағдай t-25°C, p-101,3 кПа бұл кезде молярлық көлем – 24л. Кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайда алатын көлемі молярлық көлем деп аталады. Бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде молекула саны бірдей болады. Бұл Авогадро заңы.</p><p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_54.JPG" style="width: 88px; height: 75px;"><br></p><p><b>«Конверт» әдісі </b>арқылы оқушыларға канверттерге дайын жазылған тапсырмаларды салып төрт топқа таратылады.</p><p>1-топ</p><p>1. Көлемі 1 л (қ.ж.) сутектің молекула сандарын есептеңдер.</p><p>2. Зат мөлшері 2 моль азот қ.ж. қандай көлем алады?</p><p>3. Көлемі 112 л қ.ж. азоттың зат мөлшерін есептеңдер?</p><p>2-топ</p><p>1. Көлемі 1 л(қ.ж.) оттектің молекула сандарын есептеңдер.</p><p>2. Хлордың (Cl2) 1 литрдің массаларын есептеңдер. Ол шама қалай аталады?</p><p>3. Зат мөлшері 0,5 моль көмірқышқыл газының массасын молекула санын, көлемін есептеңдер.</p><p>Жауабы: 22 г, 3,01х1023, 11,2 л</p><p>3-топ</p><p>1. Көлемі 1 л (қ.ж.) көмірқышқыл газының молекула сандарын есептеңдер.</p><p>2. Метанның (СН4) (қ.ж.) 1 литрдің массаларын есептеңдер. Ол шама қалай аталады?</p><p>3. Массасы 128 г күкірт (IV) оксидінің (қ.ж.) көлемі мен малекула санын табыңдар.</p><p>Жауабы: 44,8 л, 1,204х10223</p><p>4-топ</p><p>1. Көлемі 1 л (қ.ж.) күкірт сутектің молекула сандарын есептеңдер.</p><p>2. Күкіртті газдың 1 литрдің массаларын есептеңдер. Ол шама қалай аталады?</p><p>3. Көлемі 89,6 л (қ.ж.) хлорда, оттегіде қанша молекула болады. Массаларын есептеңдер. </p><p>Жауабы: 2,108х1024 молекула, 284 г Cl2, 128 г О2</p><p><i>Дискриптор:</i></p><p>1. Авогадро заңын қолданып молекулалық массаны табады.</p><p>2. Есептердің шығару жолдарын біледі.</p><p>3. Молярлық көлемді есептеуді біледі.</p><p>4. Қалыпты жағдайдағы газдардың көлемін табады.</p><p>Кері байланыс:</p><p>БББ әдісі арқылы кері байланыс беріледі не түсінікті болды, не түсініксіз болғанын анықтау мақсатында пайдаланылады. Үйге тапсырма. Химиялық формулаларын құрастырып кестеге қою.</p><p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_55.JPG" style="width: 450px; height: 162px;"><br></p> | <p><img src="/uploads/lesson_plans/5db434de4f512/images/5db437a1105c3.jpg" style="font-size: 1.4rem; width: 140px;"><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Интерактивті тақта үлестірме материалдар</span></p><p><a href="https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/avogadro-zangy-moldik-kolem?mid=%info%" target="_blank">https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/avogadro-zangy-moldik-kolem?mid=%info%</a> <span style="font-size: 1.4rem;">- молярлық көлем</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"> </span><a href="https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/zhalpy-ximiya/bastapky-himiyalyk-tusinikter/lesson/avogadro-zangy-ideal-gaz-kujining-tengdeui" target="_blank">https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/zhalpy-ximiya/bastapky-himiyalyk-tusinikter/lesson/avogadro-zangy-ideal-gaz-kujining-tengdeui</a> <span style="font-size: 1.4rem;">- тақырып</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><br></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"> </span><a href="https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/gazdardyng-salystyrmaly-tyhyzdyhy-kolemdik-qatynas-zangy" target="_blank">https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/gazdardyng-salystyrmaly-tyhyzdyhy-kolemdik-qatynas-zangy</a><a href="https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/gazdardyng-salystyrmaly-tyhyzdyhy-kolemdik-qatynas-zangy" target="_blank"></a> <span style="font-size: 1.4rem;">- көлемдік үлес </span></p> |
|
Қосымша ақпарат |
<p><img alt="" src="https://bilimland.kz/uploads/filemanager/images/mer_56.JPG" style="width: 900px; height: 337px;"></p><p><b>Қорытынды бағамдау</b></p><p>Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?</p><p>1:</p><p>2:</p><p>Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?</p><p>1:</p><p>2:</p><p>Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?</p> |
Пікірлер(0)