Токтың жұмысы мен қуаты. Джоуль-Ленц заңы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

• Токтың жұмысы, қуаты – физикалық шамаларды түсіну және токтың жұмысы мен қуаты, Джоуль-Ленц заңы формулалары бойынша ақпарат беру.
• Есептер шығаруда токтың жұмысы мен қуаты және Джоуль-Ленц заңы  формулаларын білу және қолдануға үйрету.

Сабақ мақсаттары

Оқушылардың барлығы:

– Токтың жылулық қасиеті және Джоуль-Ленц заңы туралы ақпарат алады.

– Токтың жұмысы мен қуаты және Джоуль-Ленц заңы  формулаларын қолдана алады.

Оқушылардың көпшілігі:

– Токтың жұмысы мен қуаты және Джоуль-Ленц заңы формулаларын қолданып есептер шығара алады.

Оқушылардың кейбірі:

 – Деңгейі күрделі тапсырмаларды шешудің әртүрлі жолдарын меңгереді.

Ойлау деңгейі

Білу, түсіну, қолдану.

Бағалау критерийлері

– Ток жұмысының, қуатының физикалық мағынасын және  арасындағы байланысты түсінеді;

– Джоуль-Ленц заңын есептер шығаруда қолданады.

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

work

Диалог құруға/жазылымға қажетті  сөздер топтамасы тіркестері: жұмыс, қуат, өлшем бірліктер.

Құндылықтарға баулу

– Сыныпта жұмыс жасағанда ынтымақтастық атмосферасын қадағалау;

– Оқушылар өз пікірін білдіргенде ашықтықты ескеріп, барлық оқушы пікірлерін тыңдау;

– Еңбек және шығармашылық нәтижесінде мақсатқа жететінімізді еске салу;

– Мектептегі тақырыпқа сай іздену қажеттігін, өмір бойы білім алу керектігін білу. 

Пәнаралық байланыстар

Биология, математика, информатика.

АКТ-ны қолдану дағдылары

Bilimland.kz, Learningapps.org және polleverywhere.com сайттары, ұялы телефон, интербелсенді тақта.

Бастапқы білім

Электр тогы, ток күші, Ом заңы, механикалық жұмыс пен қуат.

Сабақ кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

  12 мин

I Ұйымдастыру

Оқушылар таратылған суреттер бойынша 4 топқа бөлінеді: «Теледидар», «Тоңазытқыш», «Шаңсорғыш», «Үтік».

II Үй тапсырмасын тексеру

 «Кім жылдам?» әдісі

Барлық топқа тапсырма: https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/ehlektrodinamika/turaqty-ehlektr-togy/lesson/ehlektr-tizbegindegi-otkizgishter  сайтындағы 7-беттегі 1-жаттығу

Тапсырманы орындап болған соң топтарға өтілген тақырыптарға байланысты сұрақтар қойылады:

– Өткізгіштерді жалғау тәсілдері;

– Тізбектей жалғаған кездегі ток күші, кернеу және кедергі;

– Параллель жалғаған кездегі ток күші, кернеу және кедергі.

Осы кезеңде белсенді қатыспаған 2 оқушыны келесі ойынға шығарамын: «Дұрыс жұпты табыңыз» https://learningapps.org/4463453

Таратуға арналған суреттері бар қағаздар.

https://bilimland.kz/kk/content/

structure/939-physics#lesson=11038

(7-беттегі 1-жаттығу)

https://learningapps.org/4463453

Сабақтың ортасы

25 мин

III Жаңа сабаққа кіріспе

https://www.polleverywhere.com/free_text_polls/8Hs2atwPulMF4Nk  арқылы сабақтың тақырыбын анықтаймыз:

1кВт·сағ ұғымына қатысты физикалық шамаларды жаз.

Оқушыларға тақырыпты, сабақтың мақсатын айту.

Жаңа тақырыпты түсіндіру  (bilimland.kz сайтынан):

Тогы бар тізбектегі электр энергиясының басқа түрлеріне айналуының өлшемі ток жұымысының, яғни зарядтар орын ауыстырғандағы өрістің электрлік күштерінің атқаратын жұмыстың шамасы.

. Ал  екенін білеміз. Осыдан A=UI.  Осы формулаға қарап оқушылардың өздеріне жұмыстың анықтамасын айтуға мүмкіндік беру. (Электр тогының жұмысы ток күші, кернеу және жұмыс істеуге кеткен уақыттың көбейтіндісіне тең). Формулаға сәйкес және бұырн үйреніп білгеніміздей жұмыстың өлшем бірлігі:

1 Дж= 1А·1В·1с

Тізбек бөлігіне арналған Ом заңы  және болғандықтан  және   шығарып аламыз.

(Видеодан үзінді көрсетемін).

Уақыт бірлігі ішінде жасалған токтың жұмысы электр тогының қуаты болады: . Токтың қуатын табу үшін өткізгіштегі ток күшін және кернеуді өлшеп, олардың көбейтіндісін табу керек.

    .

Өлшем бірлігі: 1 Вт=1А·1В= 1 Дж/с.

Оқушыларға сабақтың басында таратылған суретті қағаздарына назар аударуларын сұраймын. Суретте берілген шама бойынша белгісізді табуға 2 минут беремін. Бірінші тапқан оқушыға түсіндіруін сұраймын. Табылған мәндерді оқулықтағы 11-кестемен салыстырамын.

Тәжірибе жүзінде токтың жылулық әрекетін ағылшын ғалымы Дж.Джоуль мен орыс ғалымы Э.Ленц зерттеді. Олар бір-біріне тәуелсіз Джоуль-Ленц заңын ашты:

Топтық жұмыс: Әр дұрыс жауапқа ұпай жинайды. https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/ehlektrodinamika/turaqty-ehlektr-togy/lesson/toktyng-zhumysy-men-quaty  3, 4, 6, 7, 8-беттердегі 1-жаттығулар.

9-бет бойынша тексеру.

Жеке жұмыс: Оқулықтағы 21-жаттығудың 1, 2, 3, 4 есептерін орындайды. Жұптасып тексереді.

IV Сабақты бекіту

«1 минутта» ойыны. Бүгінгі өтілген тақырып бойынша негізгі шамаларды табу керек.

https://www.polleverywhere.com/

free_text_polls/8Hs2atwPulMF4Nk

ұялы телефондар

https://bilimland.kz/kk/content/

structure/939-physics#lesson=10951

https://twig-bilim.kz/kz/film/

ac-dc-and-transformers

(видеоның басындағы 35 секунд)

«Физика» 8-сынып оқулығы («Мектеп» баспасы)

https://bilimland.kz/kk/content/

structure/939-physics#lesson=10951

оқулық

https://learningapps.org/4463498

Сабақтың соңы

2 мин

V Кері байланыс

«Блоб көпірі». (Әр оқушыға олар жеке жұмыс жасап отырғанда ерте таратылады). Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша кері байланысты өзін көрсететін адам сұлбасын бояу арқылы береді.

VI Оқушыларды бағалау

Оқушылардың сабақтағы белсенділіктері мен кері байланыс қағазын ескере отырып бағалаймын.

VII Үй тапсырмасы

 21-жаттығудың 5,6 есептері және №6 үйде орындалатын эксперименттік тапсырма (оқулықтағы 181-бет)

Саралау

Оқушыларға қалай  көбірек қолдау көрсетуді  жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау

Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

 

Қабілеті жоғары, өз бетімен ойлау кабілеті жақсы оқушылардың тақырыпқа байланысты  күрделі тапсырманы орындай алуы. 

Оқушылардың көпшілігі  тұрақты токты біле отыра, деңгейлік тапсырмаларды орындай алады.

Өзінің өтілген тақырып бойынша кемінде 2 анықтама, я мысал келтіре алады. Бір-бірлерін бағалай алады.

Қорытынды бағаны мұғалім қояды.

Кері байланыс:

 – нені білдім, нені үйрендім;

– нені толық түсінбедім;

– немен жұмысты жалғастыру қажет.

Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары 

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ-ға қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз. 

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?