Табиғи қышқылдар мен негіздер. Индикаторлар
Химия
Сынып:
7-сынып
Бөлім:
Химиялық реакциялар
Тақырып:
Табиғи қышқылдар мен негіздер. Индикаторлар
26.10.2019
1501
35
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары | <p>7.3.4.2 - химиялық индикаторлар метилоранж, лакмус, фенолфталеинді және олардың әртүрлі ортадағы түстерінің өзгеруін білу.</p><p>7.3.4.3 - рН шкаласы негізінде әмбебап индикаторды қолданып, сілтілер мен қышқылдарды анықтай алу.</p> |
| Сабақтың мақсаты | <p><b>Барлық оқушылар</b></p><p>«Қышқылды» және «сабынды» заттардың табиғи қышқылдар мен сілтілер бола алатындығын сипаттайды;</p><p>Әмбебап индикаторы көмегімен қышқыл мен сілтіні анықтауға болатынын түсінеді;</p><p><b>Оқушылардың көпшілік бөлігі</b></p><p>Әмбебап индикатор көмегімен сілтілер мен қышқылдарды, рH мәнін анықтайды;</p><p><b>Кейбір оқушылар</b> антацидтік заттар қышқылдармен әрекеттескенде бейтараптану реакциясы жүріп, бейтарап заттар түзілетінін біледі, басқаға түсіндіре алады.</p> |
| Ойлау дағдыларының деңгейі | Білу, түсіну, қолдану, талдау, жинақтау, бағалау. |
| Бағалау критерийі | <p>- Табиғи қышқылдар мен сілтілерді және олардың қасиеттерін атайды </p><p> - Әмбебап индикатор көмегімен қышқылдар мен сілтілерді тәжірибе жүзінде рH мәнін анықтайды.</p> |
| Тілдік мақсаттар | <p>Табиғи қышқылдар мен негіздердің қасиеттерін түсіндіре алады, сілтілер мен негіздерді салыстыра алады, хлорсутек қышқылының бейтараптану реакциясын сипаттай алады.</p><p><b>Пәнге қатысты лексика мен терминология</b></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">антацидті заттар,бейтараптану реакциясы, рН көрсеткіші</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">сілті-щелочь-аlkali</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">индикатор-indicator</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">тұз қышқылы-соляная</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">кислота-hydrochloric acid</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">күкірт қышқылы-серная кислота-sulfuric acid</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">фосфор қышқылы-фосфорная </span><span style="font-size: 1.4rem;">кислота-phosphoric acid</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">aзот қышқылы-азотная кислота-nitrig acid</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">көмір қышқылы- угольная кислота-carbonic acid</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">натрий гидроксиді-гидроксид натрия-sodium hydroxide</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">калий гидроксиді-гидроксид калия-potassium hydroxide</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">кальций гироксиді-гидроксид кальция-calcium hydroxide</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">қышқылдық орта-кислая среда-sour environment</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">бейтарап орта-нейтральная среда-neutral environment</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">сілтілік орта-щелочная среда-alkaline environment</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;"><b>Диалогқа,жазылымға қажетті тіркестер</b></span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Менің ойымша бұл зат қышқыл,себебі ... Сілтілер мен қышқылдарды рН шкаласы негізінде анықтау үшін ... қолданылады, себебі ...</span></p><p><span style="font-size: 1.4rem;">Қышқыл мен сілті арасындағы бұл реакция бейтараптану реакциясы болып табылады, себебі ...</span></p> |
| Құндылықтарға баулу | <p>1.Қоршаған ортадағы табиғи заттар, олардың саналуандығын, танып білуге болатындығын меңгерту арқылы Отанымызды, елімізді сүю, байлығымызды бағалау.</p><p>2.Ашықтық, өмір бойы оқу, жауапкершілік, адамгершілік-әлеуметтік құндылықтар.</p> |
| Пәнаралық байланыс | Биология, география, тарих |
| Алдыңғы білім | 6.3.2.2 Тірі және өлі табиғаттағы қышқылдар мен сілтілер. ҚТЕ. Негізгі химиялық ұғымдар |
Сабақ барысы
| Сабақ кезеңдері | Жоспарланған іс-әрекет | Ресурстар |
|---|---|---|
|
Сабақтың басы (3 минут) |
<p><b>Психологиялық жағымды орта құру: «Жемістердің дәмі» тренингі</b></p><p>Амандасу. Балалар бүгін біздің сабақта қонақтарымыз бар. Қош келдіңіздер! Балалар сіздерге сәттілік тілей отырып, алдарыңызда берілген жемістердің біреуін алып, жеп көреміз.</p><p>Ойымызбен бөлісеміз.</p><p><i>Ендеше оқушылар біздің бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қышқыл дәм беретін заттар,сілтілер туралы.</i></p> | Жеміс-жидектер |
|
Сабақтың ортасы (30 минут) |
<p></p><p>Дәптерімізді ашып бүгінгі күнді жазамыз.</p><p><b>Тақырыбымыз:</b> Табиғи қышқылдар мен негіздер. Индикаторлар.</p><p><b>Оқу мақсатымыз:</b></p><p>7.3.4.2 -химиялық индикаторлар метилоранж, лакмус, фенолфталеинді және олардың әртүрлі ортадағы түстерінің өзгеруін білу</p><p>7.3.4.3 -рН шкаласы негізінде әмбебап индикаторды қолданып, сілтілер мен қышқылдарды анықтай алу</p><p><b>Бағалау критерийлері</b></p><p>-Табиғи қышқылдар мен сілтілерді және олардың қасиеттерін атайды</p><p>-Әмбебап индикатор көмегімен қышқылдар мен сілтілердің тәжірибе жүзінде рH мәнін анықтайды.</p><p><b>Өзімізді өзіміз бағалау</b></p><p>Дәптердің шетіне градусниктің суретін саламыз.</p><p>Тақтада тұрған градусникте өтетін сабақтың кезеңдері жазылған</p><p>Ал сендер дәптерлеріңнің шетіне градусниктің суретін салып 1, 2, 3 шкалаларға бөліп қоясыңдар. Үй тапсырмасы – 3-ұпай</p><p>Ми бөліктерін жазу - 5 ұпай</p><p>Тәжірибе - 3-ұпай</p><p>Көрсетілген әр шкалаға өздерің алған балды қоясыңдар</p><p><b>Үй тапсырмасын қайталау. 3ұпай</b></p><p><b>1.Қауіпсіздік ережесін айту</b></p><p><b>2.Терминдерді айтып шығу</b></p><p><b>3.Қосымша мәліметті тыңдау.</b></p><p>Жаңа сабақты жұппен,кітапты қолдана отырып орындайсыңдар. Сын тұрғысынан ойлай отырып, бірлесіп жұмыс жасаймыз. Әр суретке аттарыңды жазасыңдар.</p><p>Әр жұпта бастың миының сызбанұсқасы сызылған.</p><p><b>Мидың бөлігі. 5 ұпай</b></p><p><b>1-Қышқыл</b></p><p><b>2-Сілті</b></p><p><b>3-Индикатор</b></p><p><b>4-Антацид</b></p><p><b>5-рН</b></p><table width="0" style="width: 530px; font-variant-numeric: normal; font-variant-east-asian: normal; font-stretch: normal; line-height: 1.4em; table-layout: fixed; margin: 0px auto; border: 1px solid rgb(206, 206, 206) !important;"><tbody><tr><td style="padding: 10px; width: 177px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Тапсырма</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Дескрипторлар</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Балл</p></td></tr><tr><td style="padding: 10px; width: 177px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Табиғи қышқылдар мен сілтілерді және олардың қасиеттерін атайды</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1. қышқылдарды біледі</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">2.сілтілерді таниды</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">3. антацидтік заттарды көрсетті</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">4.Индикаторларды біледі</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">5 рН шкаласын қолдана алады</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><div><br></div></td></tr></tbody></table><b>Тәжірибе алаңы (топтық жұмыс) 3 ұпай</b><p></p><p><b>Тапсырма:</b></p><p><b>Берілген заттардың ортасын анықтау</b></p><p><b>(лимон, сүт, кір жуғыш ұнтақ ерітіндісі, ас содасының ерітіндісі)</b></p><table width="0" style="width: 530px; font-variant-numeric: normal; font-variant-east-asian: normal; font-stretch: normal; line-height: 1.4em; table-layout: fixed; margin: 0px auto; border: 1px solid rgb(206, 206, 206) !important;"><tbody><tr><td style="padding: 10px; width: 133px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">Заттардың аталуы</span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">Индикатор әсері</span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">рН шкаласының мәні</span></p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;"> </span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">Қорытынды</span></p></td></tr><tr><td style="padding: 10px; width: 133px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">лимон</span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td></tr><tr><td style="padding: 10px; width: 133px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">сүт</span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td></tr><tr><td style="padding: 10px; width: 133px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">кір жуғыш ұнтақ ерітіндісі</span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td></tr><tr><td style="padding: 10px; width: 133px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-weight: bolder;">ас содасының ерітіндісі</span></p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 132px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td></tr></tbody></table><p><b><br></b></p><table width="0" style="width: 530px; font-variant-numeric: normal; font-variant-east-asian: normal; font-stretch: normal; line-height: 1.4em; table-layout: fixed; margin: 0px auto; border: 1px solid rgb(206, 206, 206) !important;"><tbody><tr><td style="padding: 10px; width: 177px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Тапсырма</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Дескрипторлар</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Балл</p></td></tr><tr><td style="padding: 10px; width: 177px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">Әмбебап индикатор көмегімен қышқылдар мен сілтілерді</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">тәжірибе жүзінде рH мәнін анықтайды,</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1. әмбебап индикатор көмегімен</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">сілтілерді анықтайды</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">2. әмбебап индикатор көмегімен</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">қышқылдарды анықтайды</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">3.рН шкала мәнін анықтай алады</p></td><td style="padding: 10px; width: 176px; border-color: rgb(206, 206, 206) !important;"><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;">1</p></td></tr></tbody></table><p style="margin-top: 5px; margin-right: 0px; margin-left: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p><b><br></b></p><p><b><br></b></p><p><b><br></b></p><p><b><br></b></p> | <p><img src="/uploads/lesson_plans/5db4283b67c0c/images/5db42bcf4ce05.jpg" style="width: 140px;"><br></p><p>Градусник</p><p>Қауіпсізік техникасының ережелері</p><p> <a href="https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/zertxanalyq-adister-zhane-spektroskopiya/zertxanalyq-adister/lesson/sui-yqtyqtarmen-zhumys-isteu" target="_blank">https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/zertxanalyq-adister-zhane-spektroskopiya/zertxanalyq-adister/lesson/sui-yqtyqtarmen-zhumys-isteu</a><a href="https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/zertxanalyq-adister-zhane-spektroskopiya/zertxanalyq-adister/lesson/sui-yqtyqtarmen-zhumys-isteu" target="_blank"></a></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p> Терминдер <a href="https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/7-synyp/tabihi-qyshqyldar-men-siltiler-indikatorlar" target="_blank">https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/7-synyp/tabihi-qyshqyldar-men-siltiler-indikatorlar</a><a href="https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/7-synyp/tabihi-qyshqyldar-men-siltiler-indikatorlar" target="_blank"></a></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p>Мидың суреті</p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p>«Шапалақ» әдісі бойынша қалыптастырушы бағалау</p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><a href="https://twig-bilim.kz/kz/film/acids-and-alkalis-part-1" target="_blank">https://twig-bilim.kz/kz/film/acids-and-alkalis-part-1</a><a href="https://twig-bilim.kz/kz/film/acids-and-alkalis-part-1" target="_blank"></a></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p> лимон,сүт,кір жуғыш ұнтақ ерітіндісі, ас содасының ерітіндісі</p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p>рН индикаторы тәжірибе парағы </p> |
|
Сабақтың соңы (9 минут) |
<p>Үй тапсырмасы</p><p>Венн диаграммасы</p><p>Бүгінгі сабақтан не түйіндедіңіздер?</p><p>Оқу мақсатына жетті ме? сәтті/сәтсіз</p><p>Сабақтың сәтті,сәтсіз тұстарын атайды.</p><p>«рН шкаласы» 0-5 дейін сабақты мүлде түсінбедім, 6-10 сабақты жартылай түсіндім 11-14 сабақ қызықты болды,барлығын түсіндім</p><p>Стикерге сабақтан алған әсерлеріңді жазып рН шкаласына жабыстырамыз Өздерің градусникке белгілеп отырған балдарың бойынша есептеп ұпайларыңды санайсыңдар</p><p>Үй тапсырмасы – 3-ұпай</p><p>Ми бөліктерін жазу - 5 ұпай</p><p>Тәжірибе - 3-ұпай</p><p>9-11 ұпай- өте жақсы,жарайсың!</p><p>6-8 жақсы,тағы да қосымша оқу керек</p><p>5-тен төмен – өте нашар,сабақты көңіл қойып тыңдау керек</p><p>Сабағымды мына тәжірибемен аяқтағым келеді екі ыдысқа шай құямын да 1 не лимон ,2 не ас содасын саламын да индикатор қағазымен тексеремін де екі шайды бір-біріне қосамын,бұл тәжірибенің жауабын келесі сабақта қарасырамыз,келесі сабағымыз қышқылдардың химиялық қасиеттері.Келесі дүйсенбіде кездескенше,аман сау болыңыздар,қонақтарымызға рахмет деп айтамыз.</p> | |
|
Саралау – Сіз қандай тəсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? |
<b>Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?</b> | <b>Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасын сақтау</b> |
|
Дифференциация (сабақтың көпшілігі үшін жеке жұмыс орындау кезінде жүргізіледі.Қабілеті төмен оқушыларға жоспар бойынша жүргізілетін тәжірибеде қолдау көрсету Ал барынша үлгеретіндерге қосымша тапсырмалар арқылы олардың білімдерін кеңейту) |
Бұл сабақта бағалау табиғи қышқылдар мен табиғи сілтілерге қажетті түсініктерді еске түсіру үшін сұрақтар қою кезінде топқа бөлу. Топтық және жеке жұмысты орындау барысында жүргізіледі. | Зертханалық тәжірибе жүргізу кезінде қауіпсіздік техникасы ережесін есте сақтау ,нұсқау беру |
Пікірлер(0)